BREADBOARD NEDİR?

Breadboard (ekmek tahtası demektir), elektronik devreleri pratik olarak kurmak, denemek ve test etmek için kullanılan, elemanları lehimsiz bağlamaya yarayan kullanışlı bir malzemedir. Elemanları birbirine ve iletkenlere bağlamak çok kolaydır. Lehimleme gerekmediği için elemanları rahatça sökebilir ve tekrar bağlayabilirsiniz.

Breadboard elektronik devreleri baskı devreye aktarmadan önce tasarım aşamasında devrenin çalışıp çalışmadığını ya da bağlantıların yanlış olup olmadığını kontrol etmek, devre üzerinde denemeler yapmak amacıyla kullanılır.

Bunun ekmekle ne ilgisi olduğunu merak ediyor olabilirsiniz.Breadboard terimi, insanların ekmek kestikleri ahşap panele çivileri veya vidaları takarak elektronik devre kurdukları zamandan geliyor.

BREADBOARDUN YAPISI

Breadboard, plastik bir kasanın içine dizilmiş ve birbirilerinden yalıtılmış iletkenler dizisidir. Breadboard’un üzerinde belirli sayıda delikler vardır. Bu deliklere elemanlar takılır. Elemanların ayakları deliklerin altındaki iletkenler aracılığıyla birbirlerine temas ederler.

Breadboardun üstten görünüşü

Breadboard üzerindeki delikler alttan yani boardun arkasından birbirlerine bağlıdır. Bu bağlantı aşağıda görülen metal kıskaçlar tarafından sağlanır.

Yukarıdaki şekillerden de görüleceği gibi üst ve alttaki kırmızı ve mavi çizgilerin altındaki delikler yatay olarak boydan boya arkadan birbirine bağlıdır. Ortada ise ise alt alta olan beş delik dikey olarak birbirine bağlıdır.

Breadboardun dahili bağlantılarının gösterimi

Üst ve alttaki kırmızı ve mavi çizgilerin olduğu hatlar besleme bağlantıları içindir. Bu çizgiler boydan boya ise çizgilerin altındaki yatay deliklerin boydan boya birbirine bağlıdır.

Bazı boardlarda kırmızı ve mavi çizgiler boydan boya değildir, ortada kesintiye uğrar. Bu boardlarda üst ve alttaki yatay sıralar yarıya kadar içerden kısa devre demektir. Çizgilerin kesintiye uğradığı yerde alttaki bağlantı da kesintiye uğrar. (Not: Bazı boardlarda çizgiler sürekli olduğu halde bağlantı sürekli olmayabiliyor. Bu satın alınan boardun kalitesi ile ilgili. Test etmekte fayda var.)

Çeşitli breadboard ebatları vardır.

Çoğu breadboardun arkasına metal kıskaçların düşmemesi için çift taraflı bant yapıştırılmıştır. Eğer boardu kalıcı olarak bir yere yapıştıracaksanız alttaki bandın koruyucu kağıdını (alttaki resimde sarı olan) sökerek yapıştırabilirsiniz. Ancak yapıştırılan yerden tekrar sökmeye çalıştığınızda çift taraflı bant büyük ihtimaller metal kıskaçlarla beraber çıkacaktır. O yüzden yapıştırmadan önce iyi düşünün.

BREADBOARD ÜZERİNDE DEVRE KURMAK

Board üzerine takılmış led. Board üzerindeki kırmızı işaretli deliklerin hepsi anota bağlıdır. Mavi işaretli deliklerin hepsi de katota bağlıdır. Ledin anotuna bağlamak istediğimiz bir elamanı kırmızı kutu içindeki deliklerden birine takmamız yeterli. Aynı şekilde katoduna bağlamak istediğimiz elemanı mavi kutu içindeki deliklerden birine takarız. Böylece iki elemanın ayaklarını lehim yapmadan birbirine bağlamış oluruz.

Uzun metal bacaklara sahip bütün elemanlar board üzerine takılabilir.

Bir elamanın ayağı board deliğine takıldığında elemanın ayağı metal kıskaça girer. Boş kıskaçlar o ayağa bağlı diğer boş deliklerdir.

Lede direnç bağlanmış

İki direnci seri bağlamak:

Sağdaki devre şemasındaki A-B-C noktalarının breadboard üzerine kurulu devresindeki karşılıkları görülmektedir. (Resme tıklayıp büyültebilirsiniz.)

İki direnci paralel bağlamak:

Sağdaki devre şemasındaki A-B noktalarının breadboard üzerine kurulu devresindeki karşılıkları görülmektedir. (Resme tıklayıp büyültebilirsiniz.)

Seri direnç ve led. Devre şeması ve board üzerine kurulmuş şekli

Devre şeması ve boarda kuruluşu. Renkler şemadaki bağlantının board üzerindeki karşılığını ifade ediyor

Soldaki şemanın board üzerine yapılmış iki şekli sağdadır. Aynı devre şeması farklı şekillerde kurulabilir. Şekilleri inceleyiniz.

Alttaki devrede bütün elemanlar birbirine seridir. İnceleyiniz.

DEVRE KURARKEN EN ÇOK YAPILAN HATALAR

En çok yapılan hatalardan biri bir elemanın ayağını aynı beşli sütuna takmaktır. Bu elemanın iki ayağını kısa devre eder. Bu devrenin şeması da altta görülmektedir.